GEDENKPLAATS EN MUSEUM AUSCHWITZ-BIRKENAU

Auschwitz-Birkenau is als museum en gedenkplaats een bijzondere en unieke plek op wereldschaal.

Het voormalige Duitse naziconcentratie- en vernietigingskamp Auschwitz is een schokkende getuigenis van de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog. Voor de wereld staat het symbool voor oorlog, terreur, genocide en de Holocaust.

De geschiedenis van Auschwitz is uiterst complex. Het kamp combineerde namelijk twee functies, die van concentratiekamp en die van vernietigingskamp. De nazi’s vervolgden hier verschillende groepen mensen en het kampcomplex is voortdurend uitgebreid en aangepast.

Auschwitz functioneerde voor de gehele duur van zijn bestaan als concentratiekamp, ook toen het vanaf 1942 een plaats van dood en verderf werd in het kader van de zogenaamde “Endlösung der Judenfrage” (definitieve oplossing van het Joodse vraagstuk). Dat was het plan van de nazi’s om alle Joden in de door het Derde Rijk bezette gebieden te vermoorden.

De Duitsers hebben hier minstens 1,1 miljoen mensen uitgeroeid, voornamelijk Joden, maar ook Polen, Roma, Sovjet-krijgsgevangenen en mensen van andere nationaliteiten. Het unieke karakter van deze plek is dat dit het grootste concentratie- en vernietigingskamp was, en tevens het enige voormalige kamp dat in zo’n grote mate in zijn oorspronkelijke staat bewaard is gebleven.

Het museum en de gedenkplaats omvatten het uitgestrekte terrein van de voormalige kampen Auschwitz I / ca. 20 ha / en Auschwitz II Birkenau / ca. 170 ha / . Op het terrein zijn de spoorlijnen en spoorwegplatforms bewaard gebleven, alsmede de ruïnes van de gaskamers en crematoria, de omheining, de authentieke gevangenenblokken en -barakken, voorwerpen die getuigen van het leven van de gevangenen in het kamp, alsook tienduizenden voorwerpen met een bijzonder karakter en een bijzondere expressiviteit en symboliek, zoals foto’s, documenten, kleding van gevangenen en persoonlijke bezittingen van de slachtoffers/. Na de bevrijding zijn al deze voorwerpen in het kamp aangetroffen.

Aantal gedeporteerden

De nazi’s deporteerden ongeveer 1,5 miljoen mensen naar de kampen van Auschwitz / ca. 1,1 miljoen Joden, 140 000 à 150 000 Polen, 23 000 Sinti en Roma, 15 000 Sovjet krijgsgevangenen, en ongeveer 25 000 leden van andere nationale minderheden, waaronder ongeveer 60 000 Nederlanders en 25 000 Belgen.

De meeste gedeporteerde Joden kwamen om in de gaskamers, de rest als gevolg van honger, ziekte, moorddadige arbeid, straffen en medische experimenten.

Auschwitz-Birkenau als Gedenkplaats

Auschwitz-Birkenau is niet alleen een museum, maar ook een plaats van onderwijs, herinnering en waarschuwing.

Herinnering is er namelijk niet eens en voor altijd. Nu de laatste ooggetuigen en overlevenden overlijden, moeten wij samenwerken om de herinnering aan wat er overblijft levendig te houden: de verslagen van voormalige gevangenen en de authentieke voorwerpen die voor altijd met Auschwitz verbonden zijn.

 Laten wij deze herinnering levendig houden!